Rubriek: Sociale innovatie

Een jaar geleden werd mij in verband met een opdracht gevraagd om mijn visie rond ‘teambranding’ aan het papier toe te vertrouwen. Het resultaat deel ik graag met jullie in een, voor deze blog, enigszins aangepaste versie.

De drie belangrijkste elementen van teambranding

Eén van de belangrijkste kenmerken van een sterk team is een gezamenlijk gedragen, geleefd en gevoeld ‘teambrand’. Een teambrand is een essentiële inspiratie- en motivatiebron dat niet aan een team gegeven kan worden door de organisatie of leidinggevenden. Een teambrand wordt van binnenuit opgebouwd. Elk afzonderlijk teamlid gedraagt zich als eigenaar van de merkwaarden en onderhoudt deze.

Ja – maar, lieve dames – we hebben nog nooit in ons leven na hoeven denken over onze talenten en vaardigheden. En dat is moeilijk hoor als je dat nog nooit gedaan hebt. Aan het woord is Gerrit en hij is één van de twintig deelnemers aan een workshop. Hij is nu nog, net als zijn collega’s, werkzaam in een administratieve functie binnen een organisatie die gaat reorganiseren. Volgend jaar of uiterlijk dat jaar erop staat hun functie op de tocht. De bij de workshop aanwezigen zijn zonder uitzondering 45+ en al vele jaren werkzaam binnen dit bedrijf. ‘Ja, dat is moeilijk’, beamen wij: ‘zeker als het nieuw is en het kan een gevoel van onmacht geven als je geen idee hebt waar te beginnen!’ Vervolgens komt een gezamenlijke frustratie boven: ‘Iedereen roept maar dat we proactief moeten zijn, maar wat is dat dan?’

Jeannette Vermeulen is werkzaam bij het Expertisecentrum van Hogeschool Windesheim waarbij ze zich onder ander bezighoudt met het vormgeven van de leergang Loopbaan- en Talentcoaching. Steeds meer organisaties maken er werk van om hun medewerkers ervan bewust te maken dat ze zelf verantwoordelijk zijn voor hun duurzame inzetbaarheid. Vanuit de werkgeverskant is het belangrijk dat ze in beeld hebben hoe ze hun talent coachen en koesteren, maar hoe geef je dat vorm? In het interview met Jeannette worden verschillende facetten van talentmanagement helder uiteengezet.

Wat betekent ‘empoweren’ eigenlijk? Wel zo handig om een begrip dat te pas en te onpas gebruikt wordt, te ontrafelen, voordat je deze blog verder leest. Een korte speurtocht levert de volgende omschrijvingen op:

• ‘Iemand in staat stellen om optimaal gebruik te maken van zijn talenten en capaciteiten.’

• Iemand meer ‘macht’ geven op verschillende mogelijke manieren: door bevoegdheden aan iemand te delegeren, door iemand te betrekken bij het beslissingsproces, door iemand meer autonomie te geven enz.

• ‘Het versterken van mensen en groepen zodat ze kunnen deelnemen aan de samenleving. Via empowerment krijgen individuen, organisaties en gemeenschappen greep op hun eigen situatie en hun omgeving. Ze verwerven controle en hun kritische bewustzijn scherpt aan.’

Een organisatie die ervoor kiest om medewerkers te empoweren, heeft daar één of meer redenen voor. Bijvoorbeeld: het verhogen van de productiviteit, het reduceren van kosten, het verbeteren van de klantenservice of het zorgt ervoor dat medewerkers verandering omarmen.

Jaarlijks worstelen leidinggevende en medewerkers om weer nieuwe resultaatafspraken te maken. Hoe krijgen we de doelstelling SMART? Hebben we de goede resultaatgebieden en -indicatoren? Hebben we niet te veel doelstellingen? Passen de doelstellingen in het afdelingsplan en kan de medewerker ook echt invloed uitoefenen op het resultaat? Ik vermoed voor velen herkenbare situaties. Maar heeft u zich weleens afgevraagd of al deze energie en moeite u als organisatie daadwerkelijk iets opleveren? Functioneert, presteert uw organisatie nu echt beter? Worden medewerkers wel uitgedaagd om de afgesproken doelstellingen te bereiken en voelen ze zich daardoor meer betrokken bij het werk? Ik ben bang van niet!

Aangenomen wordt dat een positieve, oplossingsgerichte mindset van leidinggevenden medewerkers aansteekt. Alsof positiviteit en enthousiasme iedereen die ermee in aanraking komt, besmet. Ook wordt klakkeloos aangenomen dat mensen graag met een zelfverzekerde leider werken. Dit valt in de praktijk nog weleens tegen. Zelf ben ik ook van het soort dat met een opgeruimd gemoed de mouwen opstroopt en er voor 100% in gelooft dat problemen er vooral zijn om opgelost te worden! Niet zeuren, aanpakken en gewoon slim en hard werken, dan komt het wel voor elkaar of het nu linksom of rechtsom moet. ‘Hoe moeilijk kan het zijn …….?’

Met grote regelmaat komt het onderwerp Basisinkomen in het nieuws in de vorm van opiniestukken. De afgelopen week verscheen er weer een column van twee hoog geleerden waarin het Basisinkomen werd verbreed. Nog steeds vanuit de economische gedachte: mensen met een goed inkomen betalen belasting en vanuit de overheid wordt dit weer verspreid onder de armen. Maar….. belastingheffing in Nederland….. hoeveel kunnen we nog oprekken?

Oooh, wat doet die zes op je rapport; waarom is dat ook geen zeven of acht? De puber in kwestie heeft zich het afgelopen jaar rotgewerkt om dit resultaat te behalen en voelt zich diep gekwest. De kans is groot dat de ouder daar niets van merkt of het gedrag van zoon- of dochterlief afdoet als horend bij de leeftijd. Dat alibi kun je als leider bij medewerkers lastig gebruiken. Gelukkig zijn er duizendeneen alibi’s te bedenken. Een interessantere kwestie is: hoe stopt een leidinggevende met het uitzenden van signalen die ongewenste effecten veroorzaken. In het geval van negatieve boodschappen leidt dit immers vaak tot terugtrekgedrag of (felle) ontkenning van een verbeterpunt. De reden om zich te verbeteren wordt terzijde geschoven en niet (h)erkend, omdat de medewerkers zich niet (h)erkend voelt in zijn talent.

What a difference we could make if more women were in the top of organisations than men. What would the world look like with more women like Hillary Clinton, Angela Merkel, Ginni Rometty and Safra Catz in charge? A good start but would we have no more wars, no more hummers, no more fast food, better healthcare for all? The data shows that more women in the board of companies financially significantly financially outperform male boards . However, what about ‘sustainable performance’ or triple bottom line performance?

Jaren geleden keek ik naar een televisieserie die zich afspeelde in een groot bedrijf. Ben de titel jammer genoeg kwijt. Eén van de medewerkers had een fantastische baan. Ik zie nog voor me hoe hij, gewoontjes gekleed en zittend in een vensterbank, een gesprek voert met een paar collega’s. Hij mocht overal onaangekondigd aanschuiven, door het gehele bedrijf heen. Of het nu de Raad van Commissarissen of een productieoverleg betrof, hij trok een stoel bij. Hij luisterde, beleefde de sfeer en stelde vragen. Iedereen in het bedrijf kende zijn vrije rol. Op grond van zijn waarnemingen kwam hij met enige regelmaat, rekening houdend met het grote geheel (the bigger picture), met ideeën en verbetervoorstellen bij de directie. Deze voorstellen hadden zowel betrekking op inhoud als personeelsbeleid.