Rubriek: Gastcolumns

Na mijn twee voorgaande artikelen, met daarin aandacht voor het nut van de competenties Leiderschap en Aanpassingsvermogen en daarmee ook Flexibiliteit, is het tijd om naar de volgende stap te gaan. Hoe pas je deze kwaliteiten toe om nieuwe kansen te zien, te omarmen en te groeien?

Bewustzijn en Welzijn

Bij een groot aantal mensen groeit het bewustzijn hoe belangrijk lichamelijke als geestelijke gezondheid is. Je leest steeds meer over de juiste balans, meditatie, het nut van bewegen en dat mensen daadwerkelijk pogingen doen gezonder te eten en te leven. Er zijn nu zelfs Fitcoins. En er zijn diverse gezondheidsprogramma’s met steeds meer populariteit.

Wil jij een positieve impact maken in de wereld? Zorg dan dat je allereerst goed voor jezelf zorgt. Want net als in het vliegtuig moet je eerst je eigen zuurstof masker opdoen en dan pas het masker van je kinderen en de medepassagiers. Doe je dit niet red je een handje vol mensen, terwijl je het hele vliegtuig kan redden als jij jezelf op nr. 1 zet.

In een leven loyaal aan jouw waarden en waarheid, zonder concessies ben je op je best. Dan weet je wat je wilt, waar je voor staat en ben je als beste in staat een positieve impact te maken in het leven van anderen. Teveel mensen zijn hard aan het werk,

Minder autoruit schade, meer rijplezier en een kleinere CO2 voetprint. Pats, steentje tegen je voorruit! Ai, dat is schrikken. En al snel heb je een flinke barst te pakken.
Tijd voor een nieuwe voorruit. Steenslag is een veelvoorkomende oorzaak van een kapotte autoruit. Alleen al in Nederland worden op jaarbasis miljoenen kilo’s (!) aan autoruiten vervangen. Maar wist jij dat die tegenwoordig voor bijna 100% worden gerecycled?

Iedere organisatie wil de prestaties verbeteren. Gemotiveerde en betrokken medewerkers die in een flow zitten zijn daarvoor essentieel. Maar wat is er voor nodig om dat in deze tijd te bereiken? Onderzoek toont aan dat zelfvertrouwen, veerkracht, optimisme en hoop (het psychologisch kapitaal) daar invloed op hebben. In 2014 toonde Newman aan

Vanaf het begin heb ik me enigszins kritisch opgesteld jegens microfinanciering. Waarom? Omdat het ten onrechte werd gezien als dè oplossing voor het bestrijden van armoede. De gedachte leefde dat microfinanciering armoede uit de wereld zou kunnen helpen. Mohammed Yunus kreeg de Nobel prijs voor het op de kaart zetten van microfinanciering en (toenmalig prinses) Maxima was het sympathieke Nederlands gezicht van microkredieten. Ik zag echter verschillende struikelblokken op deze route naar een wereld zonder armoede. Microfinanciering kon naar mijn mening nooit aan de hoge verwachtingen zou kunnen voldoen en de exponentieel groeiende volumes in microfinanciering waren mijns inziens niet helemaal gegrond.

De uitdagingen in microfinanciering
Het gemiddelde leenbedrag in microfinanciering is een paar honderd euro. Heel typisch gezegd
koopt de micro-ondernemer met behulp van de lening een koe en verkoopt de melk. Voordat de
lening verstrekt wordt dient het microfinancieringsinstituut (MFI) een kredietanalyse te doen op de micro-ondernemer. Maar hoe doe je dat als er geen betrouwbare informatie beschikbaar is? Verder betreffen het veelal korte looptijden en vinden terugbetalingen wekelijks en soms dagelijks plaats. Bij elkaar genomen is het uitgeven en onderhouden van zo’n kleine lening heel duur. De operationele kosten zijn dan ook hoog voor MFIs. Doordat de verschillende MFIs vaak niet met elkaar communiceerden over al die kleine leners was het makkelijk voor mensen om bij verschillende MFIs een lening te verkrijgen. Dit leidde in sommige landen tot (te) grote schulden bij kleine ondernemers die de ene schuld op zich namen om de andere af te betalen. Hier is gelukkig een slag in gemaakt en middels kredietbureaus wordt veel beter bijgehouden of een persoon niet teveel schuld heeft opgebouwd. Aan de andere kant konden de succesvolle micro-ondernemers niet uitgroeien naar een bedrijfje dat ook in staat is om andere mensen aan te nemen. Slechts 5% van de micro-ondernemers groeit door. De potentie wordt gelimiteerd doordat MFI’s geen grotere leningen kunnen verstrekken (bijv ten behoeve van de aanschaf van machines). Ook zijn de looptijden te kort (vaak tot 12 maanden) en de terugbetaalschema’s te strikt (vaak maandelijks), waardoor er niet goed geïnvesteerd kan worden in de groei.
Het grootste probleem dat we echter hebben met microfinanciering als oplossing voor armoede, is dat de aanname wordt gemaakt dat iedereen een ondernemer is. Helaas is het niet zo dat je iedereen geld kan geven en er dan vanuit kan gaan dat ze daar een productieve business mee kunnen draaien waardoor ze zichzelf kunnen voorzien. Mensen hebben vooral een baan en stabiliteit nodig, niet geld om te ondernemen.

Een betere oplossing
Ik geloof in het investeren in sterke MKBs met groeipotentieel. De oprichter(s) van dit soort
bedrijfjes hebben laten zien succesvolle ondernemers te zijn. Door geld te lenen creeren ze banen, vaak voor niet of laag opgeleide mensen. Het financieren van MKBs kan tegen lagere operationele kosten en is veel beter op te schalen dan microfinanciering.
Ik ben mij bewust van de beperkingen van dit model. Om echt uit de negatieve spiraal van armoede te komen heeft men niet alleen een baan nodig, maar ook toegang tot basisbehoeften zoals energie, water, zorg en educatie. Via het online platform Lendahand, waar ik mede-oprichter van ben, kan men tegenwoordig aan zowel MKB-financiering als aan toegang tot basisbehoeften bijdragen terwijl een gezond rendement verdiend wordt. Zo kan je gezinnen bijvoorbeeld helpen solar home systems aan te schaffen. Met het geld wat ze besparen op kerosine kunnen ze vervolgens de lening afbetalen.

Microfinanciering is niet dè oplossing maar wel onderdeel ervan
We zetten het online platform dus in om armoede op meerdere fronten te bestrijden. Het leuke en interessante is dat microfinanciering daar een onderdeel van kan zijn. Een basisbehoefte is namelijk ook toegang tot financiële diensten. Het is voor veel mensen niet mogelijk om te lenen, sparen, pensioen op te bouwen en verzekeringen af te sluiten. En dat zijn producten en diensten die men nodig heeft om de toekomst iets zekerder te maken. Dit wordt ook wel financial inclusion genoemd. Sinds we een aantal jaar geleden Lendahand zijn begonnen is de verwachting t.o.v. microfinanciering een stuk realistischer. Het hoeft niet meer de belofte in te lossen dat het armoede zal laten verdwijnen. Verder heeft zich op financieel-technologisch vlak een aantal interessante ontwikkelingen voorgedaan. Men is steeds beter in staat om via mobiele apps en data de kredietwaardigheid van iemand juist in te schatten of uberhaupt de identiteit van iemand vast te stellen. Ook is het (mobiele) betalingsverkeer in opkomende landen veel efficiënter geworden. Verder zal blockchain technologie interessante mogelijkheden gaan bieden (footnote: zie Billion to Gain). Nu microfinanciering de hype voorbij is kan het een steile leercurve gaan ontwikkelen. En Lendahand wil iedereen de mogelijkheid geven daar onderdeel van te zijn.

—————————————————————————————

Auteur: Koen The
Bio: Koen The is sinds 2014 werkzaam voor Lendahand als CFO en COO. Koen heeft een achtergrond in investment banking in Amsterdam en Londen waar hij voor diverse internationale
investeringsbanken (o.a. Goldman Sachs en Barclays Capital) heeft gewerkt. Zijn expertise omvat onder andere distributie en structurering van vastrentende waarden, derivaten en alternatieve beleggingen. Koen heeft econometrie gestudeerd aan de VU in Amsterdam en zijn MBA behaald aan UC Berkeley op een Fulbright beurs.

Einde van de week. In de auto op weg naar huis met “vrijdagmiddag live” (radio 1) op de achtergrond en met mijn gedachten al in het weekend. Op een gegeven moment werd mijn aandacht toch getrokken door het gesprek op de radio. “Talent op de werkvloer wordt door veel organisaties niet ontdekt en dat is zonde”. Eric Matsers was te gast en trok de vergelijking met talentontwikkeling in de topsport en het bedrijfsleven. Hij stelde dat medewerkers in de weg worden gelopen door het middelmanagement dat vooral elkaar lijkt bezig te houden en verantwoordelijkheid bij mensen wegneemt zonder mensen uit te dagen en het initiatief te nemen.

Met de ‘war for talent’ in het vooruitzicht zijn veel organisaties (en HR-professionals) bezig met thema’s als talentmanagement, duurzame inzetbaarheid, het nieuwe werken, employability, empowerment etc.. Deze interventies/thema’s zijn veelal gericht op het gedrag, de competenties van (individuele) medewerkers, de cultuur en de veranderende rol van het management. Uiteraard zeer belangrijk! Ik ben er echter van overtuigd dat deze inventies vrijwel niets opleveren als je niet tegelijkertijd ook iets aan de organisatiestructuur verandert. Het gedrag van mensen, de mate waarin zij hun competenties kunnen ontwikkelen en de betrokkenheid bij hun werk worden namelijk ook bepaald door de structuur van de organisatie.

We zijn het vergaderen beu!
Herkent u dit? Hollen van vergadering naar vergadering en aan het einde van de dag je afvragen wanneer je eens tijd hebt voor het echte werk? Minder vergaderen klinkt voor velen als muziek in de oren. Het aantal vergaderuren neemt echter niet af, maar juist toe, zeker bij het management. De laatste jaren met maar liefst 20%.

Competentie- of talentmanagement zijn voor veel organisaties gemeengoed. Op gezette tijden bespreken leidinggevenden en medewerkers hun gedrag, vaardigheden en kennis (competenties/talenten) in relatie tot hun werk, de resultaten en/of het toekomstperspectief. We bespreken de competenties die nog ontwikkeld moeten worden en/of we kijken naar dat waar iemand goed in is. Allemaal prima! Maar is de kans niet groot dat deze gesprekken verzanden in sociale prietpraat?

Sociale prietpraat? Ja, praten over competenties die er wel degelijk toe doen maar waarbij we aan de oppervlakte blijven, omdat we er maar twee of drie keer per jaar over in gesprek gaan. Een gesprek dat zich bovendien in vele gevallen beperkt tot de leidinggevende en de medewerker. En vaak gaat het dan nog om voorbeelden uit de praktijk die recent zijn voorgevallen. Volgens mij missen we zo de kern van de zaak, namelijk wat is de betekenis van de competentie in de context van het team en hoe verhoudt deze competentie zich ten opzichte van de dynamiek waarmee medewerkers dagelijks te maken hebben. Hoe kunnen we dan echt doordringen tot de essentie van een competentie zodanig dat deze ook echt betekenis krijgt in de context van de organisatie, het team? Laat mij dit even verduidelijken aan de hand van de veel gebruikte competentie “samenwerken”.