Het merendeel van de rozen dat in Nederland verkocht wordt, komt uit Kenia en Ethiopië. Tienduizenden vrouwen die werken in de Oost-Afrikaanse bloemenindustrie krijgen geen leefbaar loon, waardoor ze niet kunnen voorzien in hun primaire levensbehoeften. Dat maakt dat er momenteel geen eerlijke prijs voor rozen wordt betaald. Hivos liet erekenen welk bedrag* gemiddeld nodig is per bosje van 10 rozen in de supermarkt om de Afrikaanse bloemenpluksters een leefbaar loon te kunnen betalen: 13 cent.

“Als we die 13 cent verdelen over alle betrokken schakels in de keten van kwekers, handelaren, supermarkten en consumenten is dat maar een paar cent per schakel. Zo kan een kleine verandering een groot verschil maken” , aldus Caroline Wildeman van Hivos. De meeste mensen weten nog altijd niet dat het bosje rozen dat ze in de supermarkt kopen meestal geen eerlijke prijs heeft. Daarom komt Hivos samen met de Power Flower Girls op voor de rechten van Afrikaanse bloemenpluksters en start rondom Valentijnsdag de campagne ‘Small Change Big Deal’. 

Eenenzestigjarige starter? En dan bedoel ik een starter als een eigen bedrijf starten compleet met KvK-inschrijving en een btw-nummer. Voor me zit Christien Eising en, na enig speurwerk, kwam ik erachter dat er veel meer mensen rond deze leeftijd zijn die gewoonweg starten. Die denken allemaal: ‘fuck you’ ik ga het gewoon doen! De meest bekende is Charles Flint die met IBM startte op zijn 61^e.

Reablement, ofwel een oudere helpen voor zichzelf te zorgen. Dit is een werkwijze die in de Deense ouderenzorg succesvol wordt ingezet. Hoogleraar ouderengeneeskunde Rudi Westendorp ziet in de methode ook een oplossing voor de Nederlandse ouderenzorg. En deze oplossing kan ik goed volgen.

Om te geraken tot wat ge niet weet, moet ge gaan langs de weg van het niet-weten.

Deze uitspraak, toegedicht aan een zekere Juan de la Cruz, kom ik tegen in een boek van de Italiaanse schrijver Sandro Veronesi. Iedereen die dit leest kent dit fenomeen ongetwijfeld vanuit eigen ervaring, zo’n moment dat je weet dat wat je hebt gemaakt of bedacht (nog) niet klopt.

Toegeven

Soms is dat moeilijk om toe te geven. Ben je uren bezig geweest en toch ontbreekt er iets of moet er nog iets, maar wat? Kill your darlings. Zonder die worsteling kan het niet. Het is niet anders. Of het nu gaat om het vormgeven van een project, het concretiseren van een idee, het schrijven van een artikel; zo kan ik nog talloze voorbeelden opsommen.

Het gaat er in de kern om, dat je accepteert dat niet-weten onderdeel uitmaakt van een proces om ergens te komen waarvan je weet dat je het weet. Anders gezegd: niet-weten hoort erbij. Niet-weten doet een beroep op creativiteit, tot het inslaan van andere paden. Eigenlijk leer je vooral als je het niet meer weet.

Competentieprofielen

In competentieprofielen kom je het niet tegen als gewenste kwaliteit. Terwijl ieder die mensenwerk verricht niet-weten toepast en weet dat het werkt. Een gesprek ontspoort. Ik voel dat mijn gesprekspartner ontevreden is over het verloop. Ik weet het even niet meer. Op dat moment kan ik twee dingen doen. Doen alsof mijn neus bloedt en doorgaan op de ingeslagen weg. Ga door op je eigen weg en je wordt nooit ingehaald. Het risico is wel dat ik de ander kwijt raak. De andere mogelijkheid is uitspreken wat me opvalt. Hardop reflecteren, in vaktermen. Het effect van deze interventie is dat het verbinding herstelt en voor opluchting zorgt.

Mijn overtuiging

Natuurlijk is dat niet altijd even gemakkelijk. Ik kan wel twintig redenen noemen om het vooral niet te doen. Mijn kwelduiveltjes als ´dit is niet het geschikte moment, wat denkt zij wel, hier zit hij niet op te wachten´, zorgen voor vermijdingsgedrag. Mijn angst is ten diepste natuurlijk, dat door het uitspreken van dat we me bezighoudt, het gesprek escaleert.

Het tegendeel is waar, zo is mijn stellige overtuiging. Niet benoemen, doorgaan op de ingeslagen weg, zorgt niet alleen dat de ander afdwaalt. Zelf raak je ook de weg kwijt, omdat je eigen gedachten je in beslag nemen. Met als resultaat dat de essentie wordt vermeden. De remedie? Neem je eigen gedachten serieus, volg je intuïtie en je komt uiteindelijk bij de ander.

Iedere organisatie wil de prestaties verbeteren. Gemotiveerde en betrokken medewerkers die in een flow zitten zijn daarvoor essentieel. Maar wat is er voor nodig om dat in deze tijd te bereiken? Onderzoek toont aan dat zelfvertrouwen, veerkracht, optimisme en hoop (het psychologisch kapitaal) daar invloed op hebben. In 2014 toonde Newman aan

Waarschuwing: LEES DIT NIET! Want dit is een blog die op slordige wijze uit de losse pols geschreven is en de platgetreden paden rond competentiemanagement, SMART doelen stellen, rollenspel oude stijl en andere bloedserieuze constructen rond leren zonder pardon naar de prullenbak verwijst. Sla deze blog over als je hier een aanhanger van bent en gevoelig voor afwijzing van jouw gedachtegoed! Want, wij gaan en de speeltuin en het avonturenpark in waar het experiment de boventoon voert. Fasten your seatbelts; it’s gonna be a bumpy ride!

Een wereld waar in een supersnel tempo alles blijft veranderen, vraagt om mensen die beseffen dat ze aan de bak moeten om interessant te blijven voor werkgevers, opdrachtgevers en klanten. Een ‘leven lang leren’ is een concept dat al jaren bestaat. De komende decennia wordt het echt urgent om daar op individueel niveau systematisch aandacht aan te schenken. Jij wilt toch ook blijven meedoen op de arbeidsmarkt?
Het is belangrijk om zicht te krijgen op welke vaardigheden en kennis in de nabije toekomst nodig is, voordat jouw concurrentie

Om de een of andere reden zijn er mensen die zich om de haverklap aangevallen voelen en dit op een heftige manier uiten. Ik herinner me levendig een issue toen ik op Tae Kwondo zat en er tijdens het sparren iets gebeurde. Een van de heren vroeg zijn sparringpartner om ‘nu’ mee naar buiten te gaan om ‘het’ uit te vechten. De ander deed een stap achteruit en bleef rustig; hij overzag wat er gebeurde en liet zich niet in de energie meetrekken.
De uitdaging zit in het rustig blijven en je bewust zijn van de communicatiestijl die je inzet of het doorbreken van de communicatiestijl waarin de ander je (on)bewust wil meezuigen. Welke belangen heb jij hierbij?

Je kent dat vast wel. Net iets te laat van huis weggaan. De persoon met wie ik een afspraak heb bij een restaurant in mijn woonplaats Dordrecht zie ik naar binnen lopen. Mooi, nog net op tijd. Als ik vervolgens mijn fiets op slot wil zetten, kom ik erachter dat ik in de haast mijn fietssleuteltje ben vergeten.
Wat te doen? De gok nemen en uitgaan van het vertrouwen in de medemens? ’t Is wel een mooie fiets. Snel heen-en-weer terug naar huis? Dat kost me minimaal een kwartier en knoflookadem ruikt nog beter dan mijn okselzweet. En wat te denken van mijn natte rug die zich ongetwijfeld vastzuigt aan de stoelbekleding. Mijn fiets mee naar binnen nemen?
‘Ja, ik heb gereserveerd voor twee’.

Vanaf het begin heb ik me enigszins kritisch opgesteld jegens microfinanciering. Waarom? Omdat het ten onrechte werd gezien als dè oplossing voor het bestrijden van armoede. De gedachte leefde dat microfinanciering armoede uit de wereld zou kunnen helpen. Mohammed Yunus kreeg de Nobel prijs voor het op de kaart zetten van microfinanciering en (toenmalig prinses) Maxima was het sympathieke Nederlands gezicht van microkredieten. Ik zag echter verschillende struikelblokken op deze route naar een wereld zonder armoede. Microfinanciering kon naar mijn mening nooit aan de hoge verwachtingen zou kunnen voldoen en de exponentieel groeiende volumes in microfinanciering waren mijns inziens niet helemaal gegrond.

De uitdagingen in microfinanciering
Het gemiddelde leenbedrag in microfinanciering is een paar honderd euro. Heel typisch gezegd
koopt de micro-ondernemer met behulp van de lening een koe en verkoopt de melk. Voordat de
lening verstrekt wordt dient het microfinancieringsinstituut (MFI) een kredietanalyse te doen op de micro-ondernemer. Maar hoe doe je dat als er geen betrouwbare informatie beschikbaar is? Verder betreffen het veelal korte looptijden en vinden terugbetalingen wekelijks en soms dagelijks plaats. Bij elkaar genomen is het uitgeven en onderhouden van zo’n kleine lening heel duur. De operationele kosten zijn dan ook hoog voor MFIs. Doordat de verschillende MFIs vaak niet met elkaar communiceerden over al die kleine leners was het makkelijk voor mensen om bij verschillende MFIs een lening te verkrijgen. Dit leidde in sommige landen tot (te) grote schulden bij kleine ondernemers die de ene schuld op zich namen om de andere af te betalen. Hier is gelukkig een slag in gemaakt en middels kredietbureaus wordt veel beter bijgehouden of een persoon niet teveel schuld heeft opgebouwd. Aan de andere kant konden de succesvolle micro-ondernemers niet uitgroeien naar een bedrijfje dat ook in staat is om andere mensen aan te nemen. Slechts 5% van de micro-ondernemers groeit door. De potentie wordt gelimiteerd doordat MFI’s geen grotere leningen kunnen verstrekken (bijv ten behoeve van de aanschaf van machines). Ook zijn de looptijden te kort (vaak tot 12 maanden) en de terugbetaalschema’s te strikt (vaak maandelijks), waardoor er niet goed geïnvesteerd kan worden in de groei.
Het grootste probleem dat we echter hebben met microfinanciering als oplossing voor armoede, is dat de aanname wordt gemaakt dat iedereen een ondernemer is. Helaas is het niet zo dat je iedereen geld kan geven en er dan vanuit kan gaan dat ze daar een productieve business mee kunnen draaien waardoor ze zichzelf kunnen voorzien. Mensen hebben vooral een baan en stabiliteit nodig, niet geld om te ondernemen.

Een betere oplossing
Ik geloof in het investeren in sterke MKBs met groeipotentieel. De oprichter(s) van dit soort
bedrijfjes hebben laten zien succesvolle ondernemers te zijn. Door geld te lenen creeren ze banen, vaak voor niet of laag opgeleide mensen. Het financieren van MKBs kan tegen lagere operationele kosten en is veel beter op te schalen dan microfinanciering.
Ik ben mij bewust van de beperkingen van dit model. Om echt uit de negatieve spiraal van armoede te komen heeft men niet alleen een baan nodig, maar ook toegang tot basisbehoeften zoals energie, water, zorg en educatie. Via het online platform Lendahand, waar ik mede-oprichter van ben, kan men tegenwoordig aan zowel MKB-financiering als aan toegang tot basisbehoeften bijdragen terwijl een gezond rendement verdiend wordt. Zo kan je gezinnen bijvoorbeeld helpen solar home systems aan te schaffen. Met het geld wat ze besparen op kerosine kunnen ze vervolgens de lening afbetalen.

Microfinanciering is niet dè oplossing maar wel onderdeel ervan
We zetten het online platform dus in om armoede op meerdere fronten te bestrijden. Het leuke en interessante is dat microfinanciering daar een onderdeel van kan zijn. Een basisbehoefte is namelijk ook toegang tot financiële diensten. Het is voor veel mensen niet mogelijk om te lenen, sparen, pensioen op te bouwen en verzekeringen af te sluiten. En dat zijn producten en diensten die men nodig heeft om de toekomst iets zekerder te maken. Dit wordt ook wel financial inclusion genoemd. Sinds we een aantal jaar geleden Lendahand zijn begonnen is de verwachting t.o.v. microfinanciering een stuk realistischer. Het hoeft niet meer de belofte in te lossen dat het armoede zal laten verdwijnen. Verder heeft zich op financieel-technologisch vlak een aantal interessante ontwikkelingen voorgedaan. Men is steeds beter in staat om via mobiele apps en data de kredietwaardigheid van iemand juist in te schatten of uberhaupt de identiteit van iemand vast te stellen. Ook is het (mobiele) betalingsverkeer in opkomende landen veel efficiënter geworden. Verder zal blockchain technologie interessante mogelijkheden gaan bieden (footnote: zie Billion to Gain). Nu microfinanciering de hype voorbij is kan het een steile leercurve gaan ontwikkelen. En Lendahand wil iedereen de mogelijkheid geven daar onderdeel van te zijn.

—————————————————————————————

Auteur: Koen The
Bio: Koen The is sinds 2014 werkzaam voor Lendahand als CFO en COO. Koen heeft een achtergrond in investment banking in Amsterdam en Londen waar hij voor diverse internationale
investeringsbanken (o.a. Goldman Sachs en Barclays Capital) heeft gewerkt. Zijn expertise omvat onder andere distributie en structurering van vastrentende waarden, derivaten en alternatieve beleggingen. Koen heeft econometrie gestudeerd aan de VU in Amsterdam en zijn MBA behaald aan UC Berkeley op een Fulbright beurs.