Mindfulness in organisaties; flauwekul of hard nodig voor een frisse en innovatieve blik?

De één krimpt bij het horen van het word mindfulness al in elkaar en noemt het bij voorbaat, zonder zich er ook maar een seconde in verdiept te hebben: ‘softe onzin’. De ander zweert erbij. Een derde wil zich er graag eens in verdiepen, omdat bij een concurrent sinds een half jaar een programma draait waarin dagelijks ruimte wordt gemaakt voor mindfulness. Deze laatste groep kan ik het volgende melden. Zowel in de VS als in Nederland is er onderzoek gedaan naar de resultaten van het opnemen van mindfulness-oefeningen in de dagelijkse routine. In deze blog zet ik voor jou een paar zaken op een rij. Altijd handig voor het overzicht en inzicht. Mijn leven is er in ieder geval een stuk prettiger van geworden.

Wat is mindfulness?

Natuurlijk zijn er honderden één beschrijvingen van wat mindfulness betekend die allemaal net een andere nuance hebben. Het komt erop neer dat je aandacht uitgaat naar wat er op een gegeven moment om je heen gebeurt in plaats van dat je op de automatische piloot handelt. Door in het ‘nu’ aanwezig te zijn en je daarop te concentreren, vergroot je de mogelijkheid om bedachtzamer te reageren. Dat komt in de plaats voor het ondoordacht toegeven aan oordelen en associaties die gebaseerd zijn op ervaringen uit het verleden.

Wat blijkt uit Amerikaans onderzoek?

Uit Amerikaanse onderzoek blijkt onder meer het volgende: een verhoogde creativiteit, verbeterde concentratie, minder stress, het geheugen werkt beter en compassie neemt toe. Verder toont onderzoek aan dat mindfulness helpt om vooroordelen, waarvan we ons nog niet bewust waren, te matigen en overwinnen. De emoties die gepaard gaan met een vooringenomen houding en het gedrag dat daaruit voortkomt, helpt een organisatie en medewerkers meestal niet verder; integendeel. Het zou goed zijn wanneer we dit ons realiseren. Ook al doen we ons best om iedereen gelijk te behandelen en discriminatie te voorkomen; door op de automatische piloot te processen kleuren we toch de wijze waarop we anderen percipiëren en benaderen.

Even hardop denken over gevolgen op de werkvloer

En aan blogs die ik eerder schreef over de gedateerdheid van de huidige functionerings- en beoordelingscyclus. Dat is wel een mooi voorbeeld. De gesprekken die gevoerd worden, zijn meestal gebaseerd op (vage) waarnemingen uit het verleden die eindeloos opgerakeld worden. Een idee over een medewerker wordt continue bevestigd, doordat er gekeken wordt door een bril met dezelfde kleur. Zo blijft een beeld bevestigd worden, omdat de leidinggevende onbewust is van het feit dat hij steeds door hetzelfde glas waarneemt. Een medewerker kan bij wijze van spreken op zijn kop gaan staan om te bewijzen dat hij al lang veranderd is of over nieuwe competenties beschikt. De moeite is helaas vaak tevergeefs. Gevolg: frustratie, demotie, verminderde resultaten of uitstroom van talent. Kortom: als je doet wat je altijd deed, veroordelingsgesprekken voeren, zal je krijgen wat je altijd kreeg…….

Reageer vooral op deze blog door meer voorbeelden te sturen met daarbij de effecten binnen organisaties.

Nederlands onderzoek

Als de cursus mindfulness/awareness, die ik vorig jaar volgde, me iets heeft opgeleverd, dan is dat wel dat ik me, gemiddeld genomen, minder druk maak en meer vertrouwen heb. Dat is geen klakkeloos vertrouwen, maar vertrouwen dat en gebaseerd is op ervaring en op zorgvuldig door mij uitgezette acties. Ja, en het duurt soms even, voordat een actie iets oplevert. Door minder drukte en stress, neemt de tijd toe om bezig te zijn met werkzaamheden die creativiteit vereisen. Creativiteit is een van mijn drijfveren. Kortom, mijn geluksgevoel is toegenomen.

Mijn eigen ervaring sluit naadloos aan bij Nederlands onderzoek waarbij de respondenten laten weten dat hun stressniveau is afgenomen, het lukt ze beter om zich te focussen en concentreren op gesprekken of waar ze mee bezig zijn. Ze voelen zich effectiever in hun leidinggevende rol, omdat ze onder meer beter naar anderen ….. en zichzelf luisteren. Ook lukt het stukken beter om de balans tussen privé en werk meer in balans te houden.

Werkvloervoer

Een bekende uit mijn omgeving gaf laatst in een gesprek met haar leidinggevende aan dat ze stelselmatig vijftig uur per week werkt. De leidinggevende was ‘not impressed’ en vindt dat dit bij het niveau waarop hij werkt hoort. Dat je continue moet kunnen ‘knallen’ – whatever that means. Wat deze bekende van mij trouwens vergeten was te melden, is dat bovenop die vijftig uur per week nog vier keer (één thuiswerkdag) drie uur reizen geteld mag worden. Binnen zijn afdeling, die nu uit 32 medewerkers bestaat, zijn de laatste anderhalf jaar acht collega’s weggesneden. De workload blijft hetzelfde. Daarbij is de verwachting ook nog dat iedereen er een tandje bijzet en vernieuwende, creatieve ideeën aandraagt. Dat die ideeën zo langzamerhand uitblijven, dat het chagrijn toeneemt evenals het ziekteverzuim en de mate waarin mensen elkaar zaken verwijten, is voorspelbaar.

Je zou kunnen stellen dat hun ‘mind full’ is.

Misschien is het beter om te spreken van ‘mind emptiness’. Elke dag een paar minuten helemaal niks mogen doen van je leidinggevende. Op tijd rust nemen om te herstellen; net zoals fanatieke sporters hun rustdagen nodig hebben om de spieren tot rust te laten komen.

Je mind heeft rust nodig om …. – euh – ….. zeg maar: te ‘knallen’!!!

 

Voor geïnteresseerden die verdieping willen; meer informatie vind je via de volgende links:

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Koos de Heer
Verwijzingen naar de genoemde onderzoeken zouden dit artikel veel overtuigender maken.
Coert Visser
Pro-lid
Beste Koos,

Even wat verder kijken dan je neus lang is. Aan het eind van de blog staan drie links; onder andere naar de onderzoeken.