De term ‘leiderschap’ lijdt aan ‘solisme’!

Want zeg nou zelf; je kent toch ook de uitspraak dat het eenzaam is aan de top? Bijna altijd wordt er gesproken over leiderschap als een solistische taak. Als er naar voorbeelden van leiders wordt gevraagd, dan volgen steevast grote namen als Nelson Mandela, Moeder Theresa, Neelie Smit, Barack Obama en dergelijke. Allemaal mensen die gedurfde acties uitvoerden en daardoor zo bekend zijn. Hun acties lijken vanuit het individu te zijn voortgekomen. We vergeten dat er een ‘community’ nodig is om daadwerkelijk verbetering of verandering te bereiken. Momenteel draai ik een traject onder de noemer ‘verbindend leiderschap’ en ik pleit ervoor om deze term veel meer te gebruiken, omdat vooruitgang aan meer te danken is dan een enkel initiatief van een individu. Gemeenschapszin en gedeelde urgentie zijn geweldige drivers voor het in beweging brengen van dat wat nodig is!

Denk maar eens aan het overbekende verhaal van Steve Jobs toen hij Apple moest verlaten, omdat hij faalde in het mobiliseren van de board voor zijn ideeën. Dat betekent dus dat je ideeën nog zo goed kunnen zijn, je intuïtie voor wat er in de toekomst nodig is feilloos op orde ….. of je kunt duizend keer ‘gelijk’ hebben; daar heb dus je allemaal niets aan. Feitelijk is er niets zo oninteressants als gelijk hebben of gelijk krijgen. Het gaat erom wat daarna plaats gaat vinden; hoe ziet het vervolg eruit?

Dus als jij je weleens voelt als degene die de juiste boodschap roept in de woestijn, dan is het de hoogste tijd om je af te vragen of het handig is om op te houden met dit soort solistische acties.

Als je een goed idee voelt opkomen, is het je eerste zorg om input en eigenaarschap te veroveren in de omgeving waar je werkt. Een schip is niks met alleen een kapitein erop; het vaart alleen omdat de medewerkers als een community opereren. Leiderschapskracht is zeer beperkt bij solistische acties. Leiding geven binnen organisaties verreist het inzicht dat je geen marathonloper bent die egocentrisch op zichzelf is gericht. Het is een totaal andere tak van sport waarbij het uitgangspunt ‘verbinden’ is! Dat betekent niet dat het vanaf nu verboden is om zo af en toe puur zaken voor jezelf te doen om je grenzen te verleggen; dat is zelfs heel gezond. Echter, weinigen verbinden zich met een leider die slechts gefocust is op zijn eigen doelen en belangen.

Genoeg metaforen nu. De kracht van een leider wordt enorm versterkt door de inzet van collectieve intelligentie, kennis en creativiteit die vlak voor zijn neus voor het oprapen ligt. Hij hoeft er alleen maar om te vragen. Een leider wordt helemaal als inspiratievol ervaren wanneer het helder is dat zijn vraag voortkomt uit zijn drang om dienstbaar te zijn aan de medewerkers en de organisatie. ‘Wat je doet’, is niet zo interessant! De reden ‘waarom je doet wat je doet’ dat is de bron van inspiratie.

Dit betekent voor een leider dat hij in staat is om in enkele woorden zijn missie op tafel te leggen. Hij weet helder en verhalend te vertellen wat de status quo is en dat hij graag in samenwerking naar oplossingen of implementatiemogelijkheden zoekt. Hij zoekt de dialoog en vermijdt monologen. Hij weet dat het lastig luisteren is naar ellenlange monologen die iets weg hebben van een calvinistische preek. Hij weet dat mensen luisteren als hij ook luistert. Dat luisteren een hoger level bereikt wanneer de ideeën vanuit de community gebruikt worden. Zeker wanneer de waardering voor de inbreng hoorbaar wordt in de vorm van een gepast compliment.

Een verbindend leider leidt zichzelf weg van solisme, omdat dit een groter lijden veroorzaakt dan de hobbels die je in samenwerking neemt!

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Tansingh Partiman
Zeer eens dat leiderschap verbindend (en dienend) moet zijn. Tegelijkertijd moet je als 'leider' soms de adviezen en meningen van anderen naast je neer durven leggen. Dat moet geen gewoonte zijn of spierballenvertoon of iets van doen hebben met puur eigenbelang. Je bent soms 'eigenwijs' omdat dat het grotere belang dient, omdat je je niet wilt laten leiden door veranderschuwheid of door kortzichtigheid van anderen.
Twee simpele voorbeelden:
1) bij werving en selectie van medewerkers zie je vaak dat mensen 'klonen' van zichzelf selecteren als 'beste' kandidaat. Of iemand die precies zo is als degene die weggaat. Dat moet je dus 'nee' durven en kunnen zeggen tegen de voordracht en een andere keus maken. (Al is nog beter om dat al in de opdracht duidelijk te maken: niet kloneren!).
2) het lijkt heel aantrekkelijk om organisatie X over te nemen, omdat de diensten aanvullend zijn op de diensten die je levert. Dat is ook wat je staf en financials adviseren. Naar aanleiding van je eigen oriëntatie merk je dat de organisatie wordt geleid door mensen die vooral uit zijn op eigen gewin en de dienstverlening daaraan ondergeschikt is. Waarbij komt dat je deze mensen niet zomaar aan de kant kunt zetten na de overname. Ook dan is een 'nee' op zijn plaats, ondanks de adviezen van je eigen mensen.

Soms, maar nogmaals dat moet een uitzondering zijn, is leiderschap in zekere zin solistisch en eenzaam. Gelukkig maakt die 90 procent van verbondenheid dat dan weer ruimschoots goed.